$2 A+B \rightarrow C+D$ પ્રક્રિયાના ગતિકી અભ્યાસ દરમિયાન નીચેના પરિણામો મળ્યાં છે :
પ્રયોગ | $[ A ] / mol L ^{-1}$ | $[ B ] / mol L ^{-1}$ | $D$ ની બનાવટનો પ્રારંભિક વેગ $/ mol \,L ^{-1} \,min ^{-1}$ |
$I$ | $0.1$ | $0.1$ | $6.0 \times 10^{-3}$ |
$II$ | $0.3$ | $0.2$ | $7.2 \times 10^{-2}$ |
$III$ | $0.3$ | $0.4$ | $2.88 \times 10^{-1}$ |
$IV$ | $0.4$ | $0.1$ | $2.40 \times 10^{-2}$ |
પ્રક્રિયાનો વેગ નિયમ અને વેગ અચળાંક નક્કી કરો.
Let the order of the reaction with respect to $A$ be $x$ and with respect to $B$ be $y$
Therefore, rate of the reaction is qiven by
Rate $=k[ A ]^{x}[ B ]^{y}$
According to the question,
$6.0 \times 10^{-3}=k[0.1]^{x}[0.1]^{y}$ ........$(i)$
$7.2 \times 10^{-2}=k[0.3]^{x}[0.2]^{y}$ ..........$(ii)$
$2.88 \times 10^{-1}=k[0.3]^{x}[0.4]^{y}$ .........$(iii)$
$2.40 \times 10^{-2}=k[0.4]^{x}[0.1]^{y}$ ...........$(iv)$
Dividing equation $(iv)$ by $(i)$, we obtain
$\frac{2.40 \times 10^{-2}}{6.0 \times 10^{-3}}=\frac{k[0.4]^{x}[0.1]^{y}}{k[0.1]^{x}[0.1]^{y}}$
$\Rightarrow 4=\frac{[0.4]^{x}}{[0.1]^{x}}$
$ \Rightarrow 4 = {\left( {\frac{{0.4}}{{0.1}}} \right)^x}$
$\Rightarrow(4)^{1}=4^{x}$
$\Rightarrow x=1$
Dividing equation $(iii)$ by $(ii)$, we obtain
$\frac{2.88 \times 10^{-1}}{7.2 \times 10^{-2}}=\frac{k[0.3]^{x}[0.4]^{y}}{k[0.3]^{x}[0.2]^{y}}$
$ \Rightarrow 4 = {\left( {\frac{{0.4}}{{0.2}}} \right)^y}$
$\Rightarrow 4=2^{y}$
$\Rightarrow 2^{2}=2^{y}$
$\Rightarrow y=2$
Therefore, the rate law is
Rate $=k[ A ][ B ]^{2}$
$\Rightarrow \quad k=\frac{\text { Rate }}{[ A ][ B ]^{2}}$
From experiment $I$, we obtain
$k=\frac{6.0 \times 10^{-3} \,mol\, L ^{-1} \,min ^{-1}}{\left(0.1\, mol\, L ^{-1}\right)\left(0.1 \,mol\, L ^{-1}\right)^{2}}$
$=6.0 L ^{2} \,mol ^{-2}\, min ^{-1}$
From experiment $II$, we obtain
$k=\frac{7.2 \times 10^{-2} \,mol \,L ^{-1} \,min ^{-1}}{\left(0.3\, mol\, L ^{-1}\right)\left(0.2 \,mol\, L ^{-1}\right)^{2}}$
$=6.0\, L ^{2}\, mol ^{-2}\, min ^{-1}$
From experiment $III$, we obtain
$k=\frac{2.88 \times 10^{-1}\, mol\, L ^{-1}\, min ^{-1}}{\left(0.3 \,mol\, L ^{-1}\right)\left(0.4\, mol\, L ^{-1}\right)^{2}}$
$=6.0\, L ^{2}\, mol ^{-2}\, min ^{-1}$
From experiment $IV ,$ we obtain
$k=\frac{2.40 \times 10^{-2}\, mol\, L ^{-1} \,min ^{-1}}{\left(0.4\, mol\, L ^{-1}\right)\left(0.1 \,mol\, L ^{-1}\right)^{2}}$
$=6.0\, L ^{2}\, mol ^{-2}\, min ^{-1}$
Therefore, rate constant, $k=6.0 \,L ^{2}\, mol ^{-2}\, min ^{-1}$
પ્રક્રિયા $XA + YB \rightarrow mp + nq$ માટે વેગ $= K[A]^c[B]^d$ તો કુલ પ્રક્રિયા ક્રમ કયો હશે ?
બંધ પાત્રમાં $2N_2O_5(g) $ $\rightleftharpoons$ $ 4NO_2(g) + O_2(g)$ નો અભ્યાસ કરતાં $NO_2$ ની સાંદ્રતા પાંચ સેકન્ડમાં $2.0 × 10^{-2} mol L^{-1}$ વધે છે. તો $N_2O_5$ ની સાંદ્રતા ફેરફારનો દર ગણો.
$KMnO_4$ સાથે હાઇડ્રોજન પેરોક્સાઇડના ઓક્સિડેશનનો વેગ અચળાંક $6.93 \times 10^{-5}\, s^{-1}$ છે. તો પ્રમાણિત $KMnO_4$ ના દ્રાવણનુ કદ $20\,mL$ થી $8\, mL$ થવા માટે કેટલો સમય લાગશે ?
એક પ્રક્રિયા $2A+ B \rightarrow$ નીપજ, ની ગતિકી અભ્યાસ દરમ્યાન નીચેના પરિણામો મળ્યા :
પ્રયોગ |
$[A]$ ($mol\, L^{-1})$ |
$[B]$ ($mol\, L^{-1})$ |
પ્રક્રિયાની શરૂઆતનો દર $(mol\, L^{-1}$ $min^{-1})$ |
$I$ | $0.10$ | $0.20$ | $6.93 \times {10^{ - 3}}$ |
$II$ | $0.10$ | $0.25$ | $6.93 \times {10^{ - 3}}$ |
$III$ | $0.20$ | $0.30$ | $1.386 \times {10^{ - 2}}$ |
$A$ અડધો વપરાય તે માટેનો સમય મિનિટમાં કેટલો થાય
પ્રક્રિયા $2NO + O_2 \rightarrow NO_2$ એ કઇ પ્રક્રિયાનો ઉદાહરણ છે. ?