निम्नलिखित आँकड़ों के लिए प्रसरण तथा मानक विचलन ज्ञात कीजिए
$6,8,10,12,14,16,18,20,22,24$
From the given data we can form the following Table The mean is calculated by step-deviation method taking $14$ as assumed mean. The number of observations is $n=10$
${x_i}$ | ${d_i} = \frac{{{x_i} - 14}}{2}$ |
Deviations orom mean $\left( {{x_i} - \bar x} \right)$ |
$\left( {{x_i} - \bar x} \right)$ |
$6$ | $-4$ | $-9$ | $81$ |
$8$ | $-3$ | $-7$ | $49$ |
$10$ | $-2$ | $-5$ | $25$ |
$12$ | $-1$ | $-3$ | $9$ |
$14$ | $0$ | $-1$ | $1$ |
$16$ | $1$ | $1$ | $1$ |
$18$ | $2$ | $3$ | $9$ |
$20$ | $3$ | $5$ | $25$ |
$22$ | $4$ | $7$ | $49$ |
$24$ | $5$ | $9$ | $81$ |
$5$ | $330$ |
Therefore $Mean\,\,\bar x = $ assumed mean $ + \frac{{\sum\limits_{i = 1}^n {{d_i}} }}{n} \times h$
$ = 14 + \frac{5}{{10}} \times 2 = 15$
and Veriance $\left( {{\sigma ^2}} \right) = \frac{1}{n}\sum\limits_{i = 1}^{10} {{{\left( {{x_i} - \bar x} \right)}^2} = \frac{1}{{10}} \times 330 = 33} $
Thus Standard deviation $\left( \sigma \right) = \sqrt {33} = 5.74$
आठ प्रेक्षणों का माध्य तथा प्रसरण क्रमश : $9$ और $9.25$ हैं। यदि इनमें से छ: प्रेक्षण $6,7,10 , 12, 12$ और $13$ हैं, तो शेष दो प्रेक्षण ज्ञात कीजिए।
यदि प्रसरण $v$ तथा मानक विचलन है, तब
माना $a_1$ के सभी मानों, जिनके लिए $100$ क्रमागत धनात्मक पूर्णांको $\mathrm{a}_1, \mathrm{a}_2, \mathrm{a}_3, \ldots ., \mathrm{a}_{100}$ का माध्य के सापेक्ष माध्य विचलन $25$ है, का समुच्चय $\mathrm{S}$ है, तब $\mathrm{S}$ बराबर है।
किसी असतत् श्रेणी में (जबकि सभी मान समान नहीं हैं) माध्य से माध्य विचलन तथा मानक विचलन के मध्य सम्बन्ध है
माना $10$ प्रेक्षणों $\mathrm{a}_1, \mathrm{a}_2, \ldots . \mathrm{a}_{10}$ के लिए $\sum_{\mathrm{k}=1}^{10} \mathrm{a}_{\mathrm{k}}=50$तथा $\sum_{\forall k < j} a_k \cdot a_j=1100$ है। तो $a_1, a_2, \ldots, a_{10}$ का मानक विचलन बराबर है :