પ્રત્યુષે સ્પેચ્યુલા પર સલ્ફર પાઉડર લીધો અને તેને ગરમ કર્યો. નીચેની આકૃતિમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે તેણે તેની ઉપર કસનળી ઊંધી રાખીને ઉત્પન્ન થતો વાયુ એકત્ર કર્યો.
$(a)$ વાયુની અસર
$(i)$ શુષ્ક લિટમસ પેપર પર શી થશે ?
$(ii)$ ભેજયુક્ત લિટમસ પેપર પર શી થશે ?
$(b)$ પ્રક્રિયા માટે સમતોલિત રાસાયણિક સમીકરણ લખો.
$(a)$ $(i)$ આપેલ પ્રયોગ દરમિયાન શુષ્ક લિટમસ પેપર પરના રંગમાં કોઈપણ પ્રકારનો ફેરફાર થશે નહીં.
$(ii)$ આપેલ પ્રયોગ દરમિયાન ભેજયુક્ત લિટમસ પેપર ભૂરામાંથી લાલ રંગમાં ફેરવાય છે કારણ કે સલ્ફર એ અધાતુ છે અને અધાતુના ઑક્સાઇડ સ્વભાવે ઍસિડિક હોય છે.
$(b)$ ${S_{(s)}}{\kern 1pt} + {\kern 1pt} {O_{2(g)}}{\kern 1pt} \to {\kern 1pt} \,S{O_{2(g)}}{\kern 1pt} $
સલ્ફર હવા સલ્ફર ડાયોક્સાઈડ વાયુ
$S{O_{2(g)}}{\kern 1pt} + {\kern 1pt} {H_2}{O_{(l)}}{\kern 1pt} \to $ ${{H_2}S{O_{3(aq)}}}$
(ભેજયુકત લિટમસ સલ્ફ્યુરિક એસિડ
પેપરમાનું પાણી)
નીચેનાં પદોને વ્યાખ્યાયિત કરો :
$(i)$ ખનીજ $(ii)$ કાચી ધાતુ (અયસ્ક) $(iii)$ ગેંગ
કારણ આપો : કાર્બોનેટ અને સલ્ફાઇડ અયસ્ક સામાન્ય રીતે નિષ્કર્ષણ દરમિયાન ઑક્સાઇડમાં ફેરવાય છે.
સક્રિય ધાતુમાં મંદ હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડ ઉમેરવામાં આવે ત્યારે કયો વાયુ ઉત્પન્ન થાય છે ? લોખંડની મંદ $H_2SO_4$ સાથેની પ્રક્રિયાનું રાસાયણિક સમીકરણ લખો.
કારણ આપો : ઍલ્યુમિનિયમ ખૂબ જ પ્રતિક્રિયાત્મક ધાતુ છે તેમ છતાં રસોઈનાં વાસણો બનાવવા માટે વપરાય છે.
કારણ આપો : સોડિયમ, પોટૅશિયમ અને લિથિયમનો તેલમાં સંગ્રહ કરવામાં આવે છે.