ઓરસ્ટેડનું અવલોકન જણાવો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

આકૃતિમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે કોઈ વાહક તાર સાથે વિદ્યુતકોષનું જોડાણ કરેલ છે.

વાહક તાર પાસે ચુંબકીય સોય રાખેલ છે. આ ચુંબકીય સોય ઉત્તર-દક્ષિણ્ દિશામાં સ્થિર થયેલ છે.

સ્વિચ દબાવતાં તારમાંથી વિદ્યુતપ્રવાહ પસાર થાય છે ત્યારે યુંબકીય સોયનું કોણાવર્તન તારને કેન્દ્ર તરીકે ગણતાં તેને લંબસમતલમાં રહેલા કાલ્પનિક વર્તુળના સ્પર્શકરૂપે હોય છે જે આકૃતિ $(a)$ માં દર્શાવી છે. અહી સોય તારની ખૂબજ નજીક હોવાથી પૃથ્વીનું યુંબકીયક્ષેત્ર અવગણી શકાય છે. જો પ્રવાહની દિશા ઉલટાવીએ તો સોયનું કોણાવર્તન પણ ઉલટાઈ જય છે. જે આકૃતિ $(b)$ માં દર્શાવેલ છે.

પ્રવાહ વધારતા અથવા ચુંબકીય સોયને તારની નજીક લાવતા કોણાવર્તન વધે છે. આ દર્શાવે છે કે ગતિમાન વિદ્યુતભાર અથવા પ્રવાહો આસપાસના અવકાશમાં ચુંબકિયક્ષેત્ર ઉત્પન્ન કરે છે.

900-s42g

Similar Questions

એક ખંડ $\Delta l=\Delta \hat{i}$ ને ઉગમબિંદુ ઉપર મૂકવામાં આવેલ છે. જેમાંથી મોટો પ્રવાહ $I=10 \mathrm{~A}$ પસાર થાય છે. આ $1 \mathrm{~cm}$ લંબાઇના $\Delta x$ ખંડને કારણે $y$-અક્ષ ઉપર $0.5$ અંતરે ચુંબકીય ક્ષેત્ર. . . . . .હશે.

  • [JEE MAIN 2024]

એક $r$ ત્રિજ્યાના પ્રવાહધારિત ગૂંચળાના કેન્દ્ર આગળ અને કેન્દ્રથી $r$ અંતરે અક્ષ પરના બિંદુએ ચુંબકીયક્ષેત્રોનો ગુણોત્તર $\sqrt{x}: 1$ છે. તો $x$ નું મૂલ્ય ....... છે.

  • [JEE MAIN 2023]

આકૃતિ $(a)$ માં દર્શાવ્યા મુજબ $12\, A$ વિદ્યુતપ્રવાહ ધારિત સીધા તારને $2\, cm$ ત્રિજ્યાના અર્ધ વર્તુળાકાર ચાપમાં વાળ્યો છે. ધારોકે આ ચાપના કેન્દ્ર પર ચુંબકીયક્ષેત્ર $B$ છે. $(a)$ સીધા વિભાગો વડે ઉદ્ભવતું ચુંબકીયક્ષેત્ર કેટલું હશે ? $(b)$ અર્ધવર્તુળાકાર ચાપના કારણે મળતા $B$ કરતાં, વર્તુળાકાર ગાળા વડે મળતું ચુંબકીયક્ષેત્ર કઈ રીતે જુદું પડે છે અને કઈ રીતે તેને મળતું આવે છે ? $(c)$ આકૃતિ $(b)$ માં દર્શાવ્યા મુજબ આ તારને તેટલી જ ત્રિજ્યાના પરંતુ વિરુદ્ધ દિશામાં અર્ધ વર્તુળાકાર ચાપમાં વાળવામાં આવે તો તમારો જવાબ જુદો હશે ?

$ 2\pi\, {\rm{ }}cm $ ત્રિજયા ધરાવતી બે સમકેન્દ્રિય રીંગને એકબીજાને લંબ રહે તેમ મૂકેલ છે. તેમાંથી $3A$ અને $4A$ પ્રવાહ પસાર કરતાં કેન્દ્ર પર ચુંબકીયક્ષેત્ર કેટલું થાય?

  • [AIIMS 2008]

$10 \mathrm{~cm}$ ત્રિજ્યા ધરાવતી અને સજ્જઙ રીતે વીંટાળેલ $100$ આાંટાના ગૂંચળામાંથી $7$ $A$નો પ્રવાહ પસાર થાય છે. ગૂંચળાના કેન્દ્ર આગળ ચુંબકીય ક્ષેત્રનું મૂલ્ય. . . . . . . . . . હશે.

[મુક્તાવકાશ માટે પારગમ્યતા $4 \pi \times 10^{-7}$ $SI$ એકમ લો]

  • [NEET 2024]