સમતલ વક્રાકાર રસ્તા પર વાહનની મહત્તમ સલામત ઝડપનું સૂત્ર મેળવો.
આકૃતિમાં સમતલ વક્ર રસ્તા પર ગતિ કરતું વાહન બતાવ્યું છે. વાહનનું દળ $m$ અને રસ્તાના વળાંકની ત્રિજ્યા $R$ છે.
આ વાહન પર ત્રણ બળો લાગે છે કે નીચેની આાકૃતિમાં દર્શાવ્યા છે.
$(1)$ વાહનનું વજન $\rightarrow mg$ અધોદિશામાં
$(2)$ લંબબળ $\rightarrow N$ રસ્તાની સપાટીને લંબરૂપે ઉપર તરફ
$(3)$ ઘર્ષણબળ $\rightarrow f=\mu N$ રસ્તાને સમાંતર
વાહન પર ઉર્ધ્વદિશામાં કોઈ જ બળ લાગતું ન હોવાથી,
$\begin{aligned} & N-m g=0 \\ \therefore & N=m g \end{aligned}$
વર્તુળાકાર ગતિમાં જરૂરી કેન્દ્રગામી બળ રસ્તાની સપાટીને સમાંતર છે અને તે રસ્તા અને વાહનના ટાયર વચ્ચેના સંપર્કબળના, રસ્તાને સમાંતર ધટક દ્વારા પૂરું પાડવામાં આવે છે.
$\therefore F _{ C }=f$ કેન્દ્રગામીબળ $=$ ધર્ષણબળ
$\therefore f_{ S }= F _{ C }=\frac{m v^{2}}{ R }$
જો $f_{ S }<\frac{m v^{2}}{ R }$ હોય,તો વાહન રસ્તાની બહાર ફેંકાઈ જશે.
જો $f_{ S }>\frac{m v^{2}}{ R }$ હોય,તો વાહન રસ્તા પ૨ સલામત રીતે ગતિ કરશે.
સ્થિર વર્તુળ પર અચળ ઝડપથી વર્તુળગતિ કરતાં કણના રેખીય પ્રવેગનો કયો ઘટક અચળ હોય અને કયો ઘટક અચળ ન હોય ?
$R$ ત્રિજયાના અને $b$ પહોળાઇના,અને $h $ ઊંચાઇના ઢાળવાળા રોડ પર એક કાર $v$ ઝડપથી ગતિ કરે છે.કારને $v$ વેગથી વળાંક લેવા માટે $h$ કેટલો હોવો જોઈએ?
$200\, g$ દળ ધરાવતો બ્લોક $20\, cm$ ત્રિજ્યા ધરાવતા સમક્ષિતિજ વર્તુળમાં ભ્રમણ કરે છે. બ્લોક એક પરિભ્રમણ માટે $40\, sec$ સમય લે છે. તો દીવાલ દ્વારા લાગતું લંબ બળ કેટલું હશે?
પૃથ્વી પરના કયા સ્થળે કેન્દ્રગામી બળ મહત્તમ હોય ?
કાર એક રોડ પર $10\, m/s$ ની અચળ ઝડપ થી લપસણા રોડ પર ગતિ કરે છે. ઘર્ષણાક $0.5$ હોય તો કાર ફેરવવા માટે ની રોડની ન્યૂનતમ ત્રિજ્યા (m)