સદિશોના સરવાળા માટે ક્રમનો નિયમ (સમક્રમી છે) સમજાવો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

આકૃતિ $(a)$માં દ્શાવેલા બે સદિશો $\vec{A}$ અને $\vec{B}$ નો સદિશ સરવાળો કરવો છે. આ માટે બે રીતે સરવાળો થઈ શકે.

$(1)$ પ્રથમ કોઈ નિશ્ચિત બિંદુ $O$ થી $\overrightarrow{ A }$ ને મૂલ્ય અને દિશા સાથેનો સદિશ $\overrightarrow{ OP }=\overrightarrow{ A }$ દોરો.

$\overrightarrow{ A }$ ના પુચ્છ પર $\overrightarrow{ B }$ નું શીર્ષ રાખી તેના મૂલ્ય અને દિશામાંનો સદિશ $\overrightarrow{ PQ }=\overrightarrow{ B }$ દોરો. $\overrightarrow{ A }$ ના શીર્ષ અને $\overrightarrow{ B }$ ના. પુચ્છને જોડો, તેથી $\overrightarrow{ OQ }=\overrightarrow{ R }$ મળે.

$\therefore \overrightarrow{ OQ }=\overrightarrow{ OP }+\overrightarrow{ PQ }$

$\therefore R =\overrightarrow{ A }+\overrightarrow{ B } \ldots(1)$

જ્યાં $\overrightarrow{ R }$ એ $\overrightarrow{ A }+\overrightarrow{ B }$ નો સરવાળો દર્શાવે છે.

(2) હવે, નિશ્ચિત બિંદુ $Q$ થી $\vec{B}$ ના મૂલ્ય અને દિશા સાથેનો $\overrightarrow{Q S}=\vec{B}$ દોરો.

$\overrightarrow{ B }$ ના પુચ્છ પર $\overrightarrow{ A }$ શીર્ષ રાખી $\overrightarrow{ SP }=\overrightarrow{ A }$ દોરો.

$\overrightarrow{ B }$ શીર્ષ અને $\overrightarrow{ A }$ ના પુચ્છને જોડો, તેથી $\overrightarrow{ QP }=\overrightarrow{ R }$ મળે.

$\therefore \overrightarrow{ QP }=\overrightarrow{ QS }+\overrightarrow{ SP }$

$\therefore \overrightarrow{ R }=\overrightarrow{ B }+\overrightarrow{ A }$

પરિણામ $(1)$ અને $(2)$ પરથી

$\overrightarrow{ A }+\overrightarrow{ B }=\overrightarrow{ B }+\overrightarrow{ A }$ જે ક્રમનો નિયમ સાબિત થાય.

885-s58

Similar Questions

એક પદાર્થ પર બે બળો $4\, N$ અને $3\, N$ લાગે છે. તો પરિણામી બળનું મૂલ્ય કેટલું હોવું જોઈએ?

સમાન મૂલ્ય $R$ ધરાવતા બે સદીશો $\vec{A}$ અને $\vec{B}$ વચ્ચેનો ખૂણો $\theta$ છે તો

  • [JEE MAIN 2024]

સદિશોની બાદબાકી સમજાવો. 

બે સદિશો $\mathop A\limits^ \to  $ અને $\mathop B\limits^ \to  $ વચ્ચેનો ખૂણો $\theta $ કેટલો હોવો જોઈએ જેથી પરિણામી સદિશ $\mathop R\limits^ \to  $ નું મૂલ્ય મહત્તમ મળે. 

બે $F$ મૂલ્યના બળોના પરિણામી બળનું મૂલ્ય $F$ હોય તો તે બે બળો વચ્ચેનો ખૂણો ....... $^o$ હશે.