કુલંબના નિયમના સદિશ સ્વરૂપની કેટલીક નોંધપાત્ર બાબતો લખો.
$\overrightarrow{ F _{21}}=\frac{1}{4 \pi \epsilon_{0}} \cdot \frac{q_{1} q_{2}}{r_{21}^{2}} \cdot \hat{r}_{21}$
આ સૂત્ર $q_{1}$ અને $q_{2}$ ના ધન કે ઋણ એમ બંને ચિહ્ન માટે સાચું છે.
જો $q_1$ અને $q_2$ના ઘન કે ઋણ હોય, તો $\overrightarrow{ F _{21}}$ અને $\overrightarrow{r_{21}}$ ની દિશામાં જ છે જે અપાકર્ષણ દર્શાવે છે.(સજાતીય વિદ્યુતભારો)
જો $q_{1}$ અને $q_{2}$ બંને વિજાતીય વિદ્યુતભારો હોય, તો $\vec{F}_{21}$ એ $\hat{r}_{21}\left(=-\hat{r}_{12}\right)$ દિશામાં છે જે આકર્ષણ દર્શાવે છે.
ઉપરના સમીકરણ $(1)$ માં $1$ અને $2$ ને અદલાબદલી કરતાં $\overrightarrow{F_{12}}=\frac{1}{4 \pi \epsilon_{0}} \cdot \frac{q_{1} q_{2}}{r_{12}^{2}} \hat{r}_{12}=-\overrightarrow{F_{21}}$ મળે છે. કુલંબનો નિયમ એ ન્યૂટનના ગતિના ત્રીજા નિયમ સાથે સુસંગત છે.
જો બે વિદ્યુતભારોને કોઈ દ્રવ્યમાં મૂકવામાં આવે તો તેમની વચ્ચે લાગતું બળ એ દ્રવ્યના ડાઈઈલેક્ટ્રિક અચળાંકના ભાગનું થાય છે એટલે કुલંબ બળ ધટે છે.
કુલંબ બળો એ કેન્દ્રીય બળો છે એટલે બે વિદ્યુતભારોને જોડતી રેખા પર તેમના કેન્દ્રમાંથી પસાર થાય છે.
કુલંબનો નિયમ એ વ્યસ્ત વર્ગનો નિયમ છે.
આ નિયમ અનુસાર વિદ્યુતબળ, આકર્ષણ અને અપારર્ષણு એમ બે પ્રકારનું હોય છે.
કોઈ પણ બે વિદ્યુતભારો પર લાગતાં બળ પર ત્રીજા વિદ્યુતભારની અસર થતી નથી. આથી, કુલંબ બળને $two\,body\,force$ કહે છે.
$\mathrm{R}$ ત્રિજ્યાની રિંગની લંબાઈ પર કુલ $-\mathrm{Q}$ વિધુતભાર નિયમિત રીતે વિતરીત થયેલો છે. એક નાના $\mathrm{m}$ દળવાળા કણ પરના $+\mathrm{q}$ પરિક્ષણ વિધુતભારને રિંગના કેન્દ્ર પર મૂકેલો છે અને તેને ધીમેથી રિંગની અક્ષ પર ધક્કો મારવામાં આવે છે.
$(a)$ બતાવો કે વિધુતભારિત કણ સરળ આવર્ત દોલનો કરે છે.
$(b)$ તેનો આવર્તકાળ મેળવો.
વિદ્યુતભાર $q$ ને સમાન વિદ્યુતભાર ધરાવતા બે $Q$ વિદ્યુતભારને જોડતી રેખાની મધ્યમાં મૂકવામાં આવે છે. જો ત્રણ વિદ્યુતભારનું તંત્ર સમતોલનમાં રહે જો $q=$
એક ચોરસનાં ચાર શિરોબિંદુઓ પર $-Q$ વિદ્યુતભાર મૂકેલો છે.અને તેના કેન્દ્ર પર $q$ વિદ્યુતભાર મૂકેલો છે. જો તંત્ર સંતુલિત અવસ્થામાં હોય, તો $q$ નું મૂલ્ય કેટલું થાય?
ત્રણ દરેક $2 \,C$ જેટલા વિદ્યુતભારીત બોલને $2 \,m$ લંબાઈના સ્લિકના દોરાથી (આકૃતિમાં દર્શાવ્યા અનુસાર) સમાન બિંદુ $P$ આગળથી લટકાવવામાં આવ્યા છે. તેઓ $1 \,m$ બાજુનો સમબાજુ ત્રિકોણ બનાવે છે. વિદ્યુતભારીત બોલ પર લાગતુ કુલ બળ અને કોઇપણ બે વિદ્યુતભારો વચ્યે પ્રવર્તતા બળોનો ગુણોત્તર .......... થશે.
સમાન વિદ્યુતભારિત બે પિચ-બોલ એક જ આધારબિંદુ પરથી સમાન લંબાઇની દોરીઓ વડે લટકાવેલ છે.સમતુલિત અવસ્થામાં તેમની વચ્ચેનું અંતર $r$ છે.હવે બંને દોરીઓને તેની અડધી ઊંચાઇએ દઢ રીતે બાંઘી દેવામાં આવે છે. આ સમતુલિત અવસ્થામાં બંને બોલ વચ્ચેનું અંતર કેટલું થશે?