તમે અવક્ષેપન પ્રક્રિયાનો શું અર્થ કરો છો ? ઉદાહરણો આપી સમજાવો.
અવક્ષેપન પ્રક્રિયા : એવી કોઈ પણ પ્રક્રિયા કે જેના દ્વારા પાણીમાં અદ્રાવ્ય પદાર્થ ઉદ્ભવે તો તે અદ્રાવ્ય પદાર્થને અવક્ષેપન કહે છે અને આવી કોઈ પ્રક્રિયા કે જે અવક્ષેપ ઉત્પન્ન કરે છે, તેને અવક્ષેપન પ્રક્રિયા કહેવાય છે. દા.ત.,
$(i)$ જયારે બૅરિયમ ક્લોરાઇડના જલીય દ્રાવણને જયારે સોડિયમ સલ્ફેટના જલીય દ્રાવણમાં ઉમેરવામાં આવે છે ત્યારે નીચે મુજબ બૅરિયમ સલ્ફેટના સફેદ અવક્ષેપ ઉદભવે છે.
$BaCl _{2}(a q)+ Na _{2} SO _{4}(a q) \rightarrow BaSO _{4}(s)+2 NaCl (a q)$
સફેદ અવક્ષેપ
$(ii)$ જ્યારે સિલ્વર નાઇટ્રેટના જલીય દ્રાવણને સોડિયમ ક્લોરાઇડના જલીય દ્રાવણમાં ઉમેરવામાં આવે છે ત્યારે સિલ્વર ક્લોરાઇડના પાણીમાં અદ્રાવ્ય સફેદ અવક્ષેપ ઉત્પન્ન થાય છે.
$AgNO _{3}(a q)+ NaCl (a q) \rightarrow AgCl (s)+\operatorname{NaNO}_{3}(a q)$
સફેદ અવક્ષેપ
નીચે દર્શાવેલ પ્રક્રિયાઓમાં ઑક્સિડેશન પામતા અને રિડક્શન પામતા પદાર્થોને ઓળખો.
$(i)$ $4 Na ( s )+ O _{2}( g ) \rightarrow 2 Na _{2} O ( s )$
$(ii)$ $CuO ( s )+ H _{2}( g ) \rightarrow Cu ( s )+ H _{2} O ( l )$
વિઘટન પ્રક્રિયાઓને સંયોગીકરણ પ્રક્રિયાઓની વિરુદ્ધ પ્રક્રિયા શા માટે કહેવાય છે ? આ પ્રક્રિયાઓ માટેનાં સમીકરણો લખો.
લોખંડની વસ્તુઓ પર આપણે રંગ શા માટે લગાવીએ છીએ ?
આકૃતિમાં દર્શાવ્યા સિવાયની કોઈ એક દ્વિવિસ્થાપન પ્રક્રિયાનું ઉદાહરણ આપો.
શ્વસનને ઉષ્માક્ષેપક પ્રક્રિયા શાથી ગણવામાં આવે છે ? સમજાવો.