$N _{2} O _{5}$ ના વાયુમય કલામાં $318$ $K$ તાપમાને વિઘટનની $\left[2 N _{2} O _{5} \rightarrow 4 NO _{2}+ O _{2}\right]$ પ્રાયોગિક માહિતી નીચે આપેલ છે :
$t/s$ | $0$ | $400$ | $800$ | $1200$ | $1600$ | $2000$ | $2400$ | $2800$ | $3200$ |
${10^2} \times \left[ {{N_2}{O_5}} \right]/mol\,\,{L^{ - 1}}$ | $1.63$ | $1.36$ | $1.14$ | $0.93$ | $0.78$ | $0.64$ | $0.53$ | $0.43$ | $0.35$ |
$(i)$ $\left[ N _{2} O _{5}\right]$ વિરુદ્ધ $t$ આલેખ દોરો.
$(ii)$ પ્રક્રિયા માટેનો અર્ધઆયુષ્ય સમય શોધો.
$(iii)$ $\log \left[ N _{2} O _{5}\right]$ અને $t$ વચ્ચેનો આલેખ દોરો.
$(iv)$ વેગ નિયમ શું હશે ?
$(v)$ વેગ અચળાંક ગણો.
$(vi)$ $k$ ઉપરથી અર્ધઆયુષ્ય સમય ગણો અને $(ii)$ સાથે સરખાવો.
$(i)$
$(ii)$ Time corresponding to the concentration, $\frac{1.630 \times 10^{2}}{2} \,mol\, L ^{-1}=81.5 \,mol\, L ^{-1}$ is the half life. From the graph, the half life is obtained as $1450$ $s$
$t(s)$ | $10^{2} \times\left[ N _{2} O _{5}\right] / mol\, L ^{-1}$ | $\log \left[ N _{2} O _{5}\right]$ |
$0$ | $1.63$ | $-1.79$ |
$400$ | $1.36$ | $-1.87$ |
$800$ | $1.14$ | $-1.94$ |
$1200$ | $0.93$ | $-2.03$ |
$1600$ | $0.78$ | $-2.11$ |
$2000$ | $0.64$ | $-2.19$ |
$2400$ | $0.53$ | $-2.28$ |
$2800$ | $0.43$ | $-2.73$ |
$3200$ | $0.35$ | $-2.46$ |
$(iv)$ The given reaction is of the first order as the plot, $\log \left[ N _{2} O _{3}\right]_{ v / s } t$ is a straight line. Therefore, the rate law of the reaction is
$(v)$ From the plot, $\log \left[ N _{2} O _{5}\right]$
Slope $=\frac{-2.46-(-1.79)}{3200-0}$
$=\frac{-0.67}{3200}$ $v / s t,$ we obtain
Again, slope of the line of the plot $\log \left[ N _{2} O _{5}\right]_{ v / s } t$ is given by
$-\frac{k}{2.303}$
Therefore, we obtain,
$-\frac{k}{2.303}=-\frac{0.67}{3200}$
$\Rightarrow k=4.82 \times 10^{-4} s ^{-1}$
$(vi)$ Half-life is given by,
$t_{1 / 2}=\frac{0.639}{k}$
$=\frac{0.693}{4.82 \times 10^{-4}} s$
$=1.438 \times 10^{3} \,s$
$=1438 \,s$
$A$ અને $B$ વચ્ચેની પ્રક્રિયામાં પ્રારંભિક પ્રક્રિયા વેગ $\left(r_{0}\right)$ $A$ અને $B$ ની જુદી જુદી સાંદ્રતાએ માપવામાં આવ્યા હતા. જે નીચે આપેલા છે :
$A/mol\,\,{L^{ - 1}}$ | $0.20$ | $0.20$ | $0.40$ |
$B/mol\,\,{L^{ - 1}}$ | $0.30$ | $0.10$ | $0.05$ |
${r_0}/mol\,\,{L^{ - 1}}\,\,{s^{ - 1}}$ | $5.07 \times 10^{-5}$ | $5.07 \times 10^{-5}$ | $1.43 \times 10^{-4}$ |
$A$ અને $B$ ના સંદર્ભમાં પ્રક્રિયા ક્રમ શું હશે ?
જો પ્રક્રિયક $ B$ ની સાંદ્રતા બમણી થાય તો પ્રક્રિયક $A$ અને $B$ વચ્ચેની પ્રક્રિયાનો દર પ્રારંભિક દર $1/4$ જેટલો થાય છે. પ્રક્રિયક $B$ ના સંદર્ભમાં પ્રક્રિયાનો ક્રમ ...... થશે.
પ્રક્રિયા પ્રણાલી $2NO(g) + {O_2}(g) \to 2N{O_2}(g)$ માટે દબાણ વધારીને એકાએક તેનું કદ અડધુ કરવામાં આવે છે. જો પ્રક્રિયા $O_2$ ના સંદર્ભમાં પ્રથમ ક્રમની અને $NO$ ના સંદર્ભમાં દ્વિતીય ક્રમની હોય, તો પ્રક્રિયાનો વેગ ....
$2N_2O_5 \rightarrow 4NO_2 + O_2$ પ્રક્રિયા માટે જો $NO_2$ ની સાંદ્રતા $1.6 × 10^{-2}$ સેકન્ડમાં વધે છે તો $ NO_2$ નો નિર્માણ દર.....
પ્રાથમિક અને જટિલ પ્રક્રિયાઓ વિશે જણાવો.