ચાર ધાતુઓ $A$, $B$, $C$ અને $D$ ના નમૂના લીધેલા છે અને નીચે દર્શાવેલ દ્રાવણમાં એક પછી એક ઉમેરેલ છે. પ્રાપ્ત થયેલ પરિણામોને નીચે મુજબ કોષ્ટકમાં સારણીબદ્ધ કરેલ છે :

ધાતુ આયર્ન $(II)$ સલ્ફેટ  કૉપર $(II)$ સલ્ફેટ ઝિંક સલ્ફેટ સિલ્વર નાઇટ્રેટ
$A.$ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ વિસ્થાપન    
$B.$ વિસ્થાપન   કોઈ પ્રક્રિયા નહિ  
$C.$ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ વિસ્થાપન
$D.$ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ કોઈ પ્રક્રિયા નહિ

ધાતુઓ $A$, $B$, $C$ અને $D$ વિશે નીચે દર્શાવેલા પ્રશ્નોના ઉત્તર માટે ઉપર્યુક્ત કોષ્ટકનો ઉપયોગ કરો.

$(i)$ સૌથી વધુ સક્રિય ધાતુ કઈ છે ?

$(ii)$ જો $B$ ને કૉપર $(II)$ સલ્ફેટના દ્રાવણમાં ઉમેરવામાં આવે તો તમે શું અવલોકન કરશો ?

$(iii)$ ધાતુઓ $A, \,B,\, C$ અને $D$ ને પ્રતિક્રિયાત્મકતા ઊતરતા ક્રમમાં ગોઠવો. 

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

$A + FeSO _{4} \rightarrow$ No reaction, i.e., $A$ is less reactive than iron

$A + CuSO _{4} \rightarrow$ Displacement, i.e., $A$ is more reactive than copper

$B + FeSO _{4} \rightarrow$ Displacement, i.e., $B$ is more reactive than iron

$B + ZnSO _{4} \rightarrow$ No reaction, i.e., $B$ is less reactive than zinc

$C + FeSO _{4} \rightarrow$ No reaction, i.e., $C$ is less reactive than iron

$C + CuSO _{4} \rightarrow$ No reaction, i.e., $C$ is less reactive than copper

$C + ZnSO _{4} \rightarrow$ No reaction, i.e., $C$ is less reactive than zinc

$C + AgNO _{3} \rightarrow$ Displacement, i.e., $C$ is more reactive than silver

$D + FeSO _{4} / CuSO _{4} / ZnSO _{4} / AgNO _{3} \rightarrow$ No reaction, i.e.,

$D$ is less reactive than iron, copper, zinc, and silver

From the above equations, we obtain :

$\begin{matrix}
   \begin{matrix}
   \begin{matrix}
   Zn  \\
   B  \\
\end{matrix}  \\
   Fe  \\
   A  \\
   Cu  \\
\end{matrix}  \\
   C  \\
   Ag  \\
   D  \\
\end{matrix}\begin{matrix}
   \begin{matrix}
   \downarrow   \\
   \downarrow   \\
   \downarrow   \\
   \downarrow   \\
\end{matrix}  \\
   \downarrow   \\
   \downarrow   \\
   \downarrow   \\
\end{matrix}\begin{matrix}
   Most\,\,reactive  \\
   reactivity\,\,Series  \\
   Least\,\,reactive  \\
\end{matrix}$

$(i)$ $B$ is the most reactive metal.

$(ii)$ If $B$ is added to a solution of copper $(II)$ sulphate, then it would displace copper.

$B + CuSO _{4} \rightarrow$ Displacement

$(iii)$ The arrangement of the metals in the order of decreasing reactivity is: $B > A > C > D$

Similar Questions

આયનીય સંયોજનો શા માટે ઊંચા ગલનબિંદુ ધરાવે છે ?

મિશ્રધાતુઓ એટલે શું ?

તમને એક હથોડી, બૅટરી, ગોળો, તાર અને સ્વિચ આપેલા છે.

$(a)$ તમે તેમનો ધાતુઓ અને અધાતુ વચ્ચે ભેદ પારખવા કેવી રીતે ઉપયોગ કરી શકશો ?

$(b)$ ધાતુઓ અને અધાતુઓ વચ્ચેની આ પરખ કસોટીઓની ઉપયોગિતાનું મૂલ્યાંકન કરો.

પ્રત્યુષે સ્પેચ્યુલા પર સલ્ફર પાઉડર લીધો અને તેને ગરમ કર્યો. નીચેની આકૃતિમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે તેણે તેની ઉપર કસનળી ઊંધી રાખીને ઉત્પન્ન થતો વાયુ એકત્ર કર્યો.

$(a)$ વાયુની અસર

$(i)$ શુષ્ક લિટમસ પેપર પર શી થશે ?

$(ii)$ ભેજયુક્ત લિટમસ પેપર પર શી થશે ?

$(b)$ પ્રક્રિયા માટે સમતોલિત રાસાયણિક સમીકરણ લખો.

કુદરતમાં મુક્ત અવસ્થામાં મળતી બે ધાતુઓનાં નામ આપો.