સહપ્રભાવિતા કોને કહે છે ? મનુષ્યના રુધિરજૂથના ઉદાહરણથી વિસ્તૃત સમજૂતી આપો.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

સહપ્રભાવિતામાં પ્રભાવી તેમજ પ્રચ્છન્ન વૈકલ્પિક કારકોમાં પ્રભાવી કે પ્રચ્છન્ન સંબંધોનો અભાવ હોય છે અને બંને જનીનો તેમની અભિવ્યક્તિ સ્વતંત્રપણે રજૂ કરે છે.

આ કિસ્સાનાં પ્રભાવી લક્ષણ, પ્રચ્છન્ન લક્ષણ સાથે મિશ્રિત થતું નથી.

સહપ્રભાવિતામાં $F_1$ પેઢી બંને પિતૃઓને મળતા આવે છે. તેનું ઉદાહરણ મનુષ્યમાં $ABO$ રુધિરજૂથનું નિર્ધારણ કરવાવાળા વિભિન્ન પ્રકારના રક્તકણો છે.

$ABO$ રૂધિરજૂથનું નિયંત્રણ $I$ જનીન કરે છે. રક્તકણના કોષરસસ્તરની સપાટી પરથી બહાર ઊપસેલ શર્કરા પૉલિમર છે. આ પોલિમરના પ્રકારનું નિયંત્રણ જનીન $I$ કરે છે.

આ જનીન $I$ ના ત્રણ કારક $I^A, I^B$ અને $i$ છે. $I^A$ અને $I^B$ એકબીજાથી થોડી જ અલગ પડતી શર્કરાનું ઉત્પાદન કરે છે અને $i$ કારક કોઈ પણ પ્રકારની શર્કરાનું ઉત્પાદન કરતું નથી.

મનુષ્ય દ્વિતીય $(2n)$ પ્રાણી છે માટે પ્રત્યેક વ્યક્તિમાં ત્રણમાંથી બે પ્રકારના કારક હોય છે. $I^A$ અને $I^B$ સંપૂર્ણ રીતે $i$ પર પ્રભાવી છે માટે જ્યારે $I^Ai$ હોય ત્યારે ફક્ત $I^A$ તે જ રીતે $I^Bi$ હોય ત્યારે ફક્ત $I^B$ અભિવ્યક્ત થાય છે.

પણ જ્યારે $I^A$ અને $I^B$ સાથે હોય ત્યારે બંને પોતપોતાની શર્કરાની અભિવ્યક્તિ કરે છે. આ ઘટના સહપ્રભાવિતા દર્શાવે છે.

$ABO$ રુધિરજૂથના $6$ વિભિન્ન જનીનપ્રકાર શક્ય બનશે.

માનવવસ્તીમાં રુધિરજૂથનો આનુવંશિક આધાર દર્શાવતું કોષ્ટક

પિતૃ $1$ માંથી એલેલ પિતૃ $2$ માંથી એલેલ સંતતિનો જનીન પ્રકાર સંતતિનું રુધિરજૂથ
$I^A$ $I^A$ $I^A$ $I^A$ $A$
$I^A$ $I^B$ $I^A$ $I^B$ $AB$
$I^A$ $i$ $I^A$ $i$ $A$
$I^B$ $I^A$ $I^A$ $I^B$ $AB$
$I^B$ $I^B$ $I^B$ $I^B$ $B$
$I^B$ $i$ $I^B$ $i$ $B$
$i$ $i$ $i$ $i$ $O$
 

Similar Questions

જ્યારે પ્રભાવી અને પ્રચ્છન્ન કારકો પોતાનાં લક્ષણો એક સાથે દર્શાવે, તો તેને..... કહે છે.

મનુષ્યમાં $ABO$ રૂધિર જૂથનું નિયંત્રણ $I$ જનીન દ્વારા કરવામાં આવે છે. તે ત્રણ વૈકલ્પિક કારકો (એલીલ્સ) ધરાવે છે. $I^A$, $I^B$ અને $i$. જોકે, ત્રણ ભિન્ન એલીલ્સ હોવાનાં લીધે છ જુદાજુદા જનીન પ્રકાર શક્ય બને છે. તેમાં કુલ કેટલા સ્વરૂપ પ્રકાર જોવા મળશે?

નીચેનામાંથી કયું સહ-પ્રભાવિતાનુ ઉદાહરણ છે.

નીચેનામાંથી ક્યાં સંકરણમાં $'O'$ રુધીરજુથવાળી સંતતિ ઉત્પન્ન થાય છે?

$A,B,AB,O$ રૂધિર જુથ કેટલા કારકો દ્વારા નકકી થાય છે?