$A$ અને $B$ વચ્ચેની પ્રક્રિયા $A$ ના સંદર્ભમાં પ્રથમ ક્રમની છે અને $B$ ના સંદર્ભમાં શૂન્ય ક્રમની છે. નીચેના કોષ્ટકમાં ખાલી જગ્યાની પૂર્તિ કરો :
પ્રયોગ | $[ A ] / mol\, ^{-1}$ | $[ B ] / mol\, ^{-1}$ | પ્રારંભિક વેગ $/$ $mol$ $L^{-1}$ $min$ $^{-1}$ |
$I$ | $0.1$ | $0.1$ | $2.0 \times 10^{-2}$ |
$II$ | - | $0.2$ | $4.0 \times 10^{-2}$ |
$III$ | $0.4$ | $0.4$ | - |
$IV$ | - | $0.2$ | $2.0 \times 10^{-2}$ |
The given reaction is of the first order with respect to $A$ and of zero order with respect to $B$.
Therefore, the rate of the reaction is given by,
Rate $=k[ A ]^{1}[ B ]^{0}$
$\Rightarrow$ Rate $=k[ A ]$
From experiment $I$, we obtain
$2.0 \times 10^{-2} \,mol\, L ^{-1} \,min ^{-1}= k \left(0.1 \,mol\, L ^{-1}\right)$
$\Rightarrow k=0.2 \,min ^{-1}$
From experiment $II$, we obtain
$4.0 \times 10^{-2}\, mol\, L ^{-1}\, min ^{-1}=0.2\, min ^{-1}[ A ]$
$\Rightarrow[A]=0.2 \,mol \,L ^{-1}$
From experiment $III$, we obtain Rate
$=0.2 \,min ^{-1} \times 0.4 \,mol\, L ^{-1}$
$=0.08 \,mol \,L ^{-1} \,min ^{-1}$
From experiment $IV$, we obtain
$2.0 \times 10^{-2}\, mol\, L ^{-1} \,min ^{-1}=0.2 \,min ^{-1}[ A ]$
$\Rightarrow[A]=0.1 \,mol \,L ^{-1}$
$NO$ અને $Br_2$ વચ્ચેની પ્રક્રિયાથી $NOBr$ બનવાની પ્રક્રિયાની કાર્યપ્રણાલી નીચે મુજબ છે. :
$NO(g) + Br_2 (g) \rightleftharpoons NOBr_2 (g)$
$NOBr_2(g)+ NO(g)\longrightarrow 2NOBr(g)$
જો બીજો તબક્કો ધીમો તબક્કો હોય, તો $NO(g)$ ની સાપેક્ષે પ્રક્રિયા ક્રમ ........ થશે.
નીચેની પ્રક્રિયાની આણ્વીયતા કેટલી છે ?
$1.$ $NH _{4} NO _{2( s )} \rightarrow N _{2( g )}+2 H _{2} O$
$2.$ $2 HI \rightarrow H _{2}+ I _{2}$
$3.$ $2 NO + O _{2} \rightarrow 2 NO _{2}$
$310\,K$ તાપમાને $Cl _{2( g )} + 2NO _{( g )} \rightarrow 2 NOCl_{( g )}$ આ પ્રક્રિયાનો વિકલન વેગ નક્કી કરવા માટે કરેલા ત્રણ પ્રયોગોના પરિણામો નીચે પ્રમાણે છે.
પ્રયોગ ક્રમ |
પ્રક્રિયકોની મૂળ સાંદ્રતા $mol\, L ^{-1}$ |
પ્રક્રિયાનો મૂળ વેગ $=\frac{d\left[ Cl _{2}\right]}{d t}\, mol\, L ^{-1} \,s ^{-1}$ |
||
$[Cl_2]$ | $[NO]$ | |||
$(i)$ | $0.06$ | $0.03$ | $0.0054$ | |
$(ii)$ | $0.06$ | $0.08$ | $0.0384$ | |
$(iii)$ | $0.02$ | $0.08$ | $0.0128$ |
$(a)$ પ્રક્રિયાનો વિકલન વેગ નિયમ તારવો.
$(b)$ પ્રક્રિયાનો ક્રમ ગણો.
$(c)$ વેગ અચળાંકનું મૂલ્ય ગણો.
નીચે પૈકી ક્યો દર-નિયમ માટે પ્રક્રિયાનો સંપૂર્ણ ક્રમ $0.5$ છે.જેમાં $x$, $y$ અને $z$ પદાર્થ ભાગ લેય છે.
$X$ અણુઓનું $Y$ માં પરિવર્તન ગતિકીનો બીજો ક્રમ અનુસરે છે. જો $X$ ની સાંદ્રતા ત્રણ ગણી વધારવામાં આવે, તો તે $Y$ના નિર્માણ (બનાવટ)ને કેવી રીતે અસર કરશે ?