વેનેડિયમ $(V)$, ક્રોમિયમ $(Cr)$ , મેંગેનીઝ $ (Mn)$ અને આયર્ન $(Fe) $   ની અણુ સંખ્યા અનુક્રમે$ 23,\, 24, \,25 $  $ 26 $  છે જે એક આમાં સૌથી વધુ બીજી આયનીકરણ એન્થાલ્પી હોવાની અપેક્ષા છે

નીચે દર્શાવેલા વિધાનોને કેવી રીતે સ્પષ્ટ કરશો ?

$(i)$ $d^4$ સ્પિસીઝના $Cr^{2+}$ પ્રબળ રિડક્શનકર્તા છે જ્યારે મેંગેનીઝ $(II)$ પ્રબળ ઑક્સિડેશનકર્તા છે.

$(ii)$ કોબાલ્ટ $(II)$ જલીય દ્રાવણમાં સ્થાયી છે પરંતુ સંકીર્ણકર્તા પ્રક્રિયકોની હાજરીમાં તે સહેલાઈથી ઑક્સિડેશન પામે છે.

$(iii)$ આયનોમાં $d^1$ ઈલેક્ટ્રૉનીય રચના અત્યંત અસ્થાયી છે. 

કારણો આપીને સમજાવો :

$(i)$ સંક્રાંતિ તત્ત્વો અને તેમના ઘણા સંયોજનો અનુચુંબકીય વર્તણૂક દર્શાવે છે.

$(ii) $ સંક્રાંતિ ધાતુઓની પરમાણ્વીકરણ એન્થાલ્પી ઊંચી હોય છે.

$(iii)$ સામાન્ય રીતે સંક્રાંતિ ધાતુઓ રંગીન સંયોજનો બનાવે છે.

$(iv)$ સંક્રાંતિ ધાતુઓ અને તેમના ઘણા સંયોજનો સારા ઉદીપક તરીકે વર્તે છે. 

નીચેની ખાલી જગ્યાઓ પૂરો :

$(a)$  સામાન્ય હેલાઈડ સંયોજનોમાં $Mn$ ઓક્સિડેશન અવસ્થા $+7$ દર્શાવતું ........ 

$(b)$ $E_{{M^{II}}/M}^ - $ નું સૂત્ર $3d$ શ્રેણીમાં ........ માટે મહત્તમ ઋણ છે.

$(c)$ $Cr^{2+}$ અને $Fe^{2+}$ માંથી પ્રબળ રિડક્શનકર્તા ........ છે. 

નીચેની ખાલી જગ્યાઓ પૂરો :

$(a)$ $p\,-$ ઈલેક્ટ્રૉન કરતાં $d\,-$ ઈલેક્ટ્રૉનની શીલ્ડિંગ અસર ......... અસરકારક હોય છે. 

$(b)$ વિનિમય ઊર્જામાં થતો ઘટાડો સ્થાયીતામાં ......... કરે છે. 

$(c)$ $Mn$ ની મહત્તમ ઑક્સિડેશન અવસ્થા .......... છે.

$(d)$ $Mo(VI)$ અને $W(VI)$ ની સ્થાયીતા $Cr(VI)$ ના કરતાં .......... જોવા મળે છે.

પ્રથમ હરોળના સંક્રાંતિ તત્વોના ચાર ક્રમિક સભ્યો નીચે તેમના પરમાણુ ક્રમાંક સાથે આપેલ છે તો તેમાંથી $E{^o _{{M^{3 + }}/{M^{2 + }}}}$ કયું તત્વ મહત્તમ મૂલ્ય ધરાવે છે?