સંક્રાંતિ તત્ત્વોની પ્રથમ શ્રેણીની સામાન્ય લાક્ષણિકતાઓની દ્વિતીય અને તૃતીય શ્રેણીની ધાતુઓ સાથે અનુવર્તી ઊભા સ્તંભોમાં સરખામણી કરો. નીચે દર્શાવેલા મુદાને વિશેષ મહત્ત્વ આપો :
$(i) $ ઇલેક્ટ્રૉનીય રચના
$(ii)$ ઑક્સિડેશન અવસ્થાઓ
$(iii)$ આયનીકરણ એન્થાલ્પી અને
$(iv)$ પરમાણ્વીય કદ
$(a)$ સંક્રાંતિ તત્ત્વો તેમનાં સંયોજનોમાં વધુ જુદી જુદી ઓક્સિડેશન અવસ્થાઓ દર્શાવવાની લાક્ષણિકતા ધરાવે છે ? ઉદાહરણોથી સ્પષ્ટ કરો.
$(b)$ સંક્રાંતિશ્રેણીનાં મધ્યનાં તત્ત્વો વધુ અને છેડાનાં તત્ત્વો ઓછી અવસ્થાઓ ધરાવે છે. ઉદાહરણ થી સમજાવો.
$(c)$ $Sc$ થી $Zn$ સુધીનાં તત્ત્વોની મહત્તમ સ્થાયી અવસ્થાઓ જણાવો.
$(d)$ ઓક્સિડેશન અવસ્થાઓની પરિવર્તનશીલતા વિશે ઉદાહરણથી સમજાવો.
$(e)$ સંક્રાંતિ તત્વોની નીચી (શૂન્ય) ઑક્સિડેશન અવસ્થા કયા સંયોજનમાં છે ? શાથી ?
નીચે આપેલા વિધાન(નો) માંથી ક્યુ/ક્યાં સાયું/સાચા છે ?
$(A)$ $Cr$ ની ઈલેક્ટ્રોન સંરચના $[ Ar ] 3 d ^{5} 4 s ^{1}$ છે.
$(B)$ ચુંબકીય ક્વોન્ટમ આંકને ઋણ મૂલ્ય હોઈ શકે છે.
$(C)$ પરમાણુઓની ધરા અવસ્થામાં, કક્ષકો તેમની ચઢતી ઊર્જાઓને ક્રમમાં ભરાય છે.
$(D)$ નોડસની કુલ સંખ્યા $(n-2)$ વડે અપાય છે.
નીચે આપેલા વિકલ્પોમાંથી સૌથી વધુ બંધબેસતો જવાબ પસંદ કરો.
નીચે આપેલ પૈકી કઈ $3d$-ધાતુ આયન જ્યારે તેને પાણીમાં ઓગાળવામાં આવે ત્યારે લધુત્તમ જલયોજન એન્થાલ્પી ( $\Delta H _{\text {hyd }}$ ) આપશે.
$d-$ વિભાગના તત્વો માટે પ્રથમ આયનીકરણની ઉર્જા કયા ક્રમમાં છે ?