સમાંગ મિશ્રણ અને વિષમાંગ મિશ્રણ વચ્ચેનો તફાવત ઉદાહરણ સહિત સમજાવો.
સમાંગ મિશ્રણ અને વિષમાંગ મિશ્રણ વચ્ચેનો તફાવત ઉદાહરણ સહિત સમજાવો.
| સમાંગ મિશ્રણ | વિષમાંગ મિશ્રણ |
| $1.$ એક સમાન સંરચના ધરાવતા મિશ્રણને સમાંગ મિશ્રણ કહે છે. | $1.$ અસમાન સરંચના ધરાવતા મિશ્રણને વિષમાંગ મિશ્રણ કહે છે. |
| $2.$ આવા મિશ્રણમાં મિશ્ર થયેલા ઘટકોને એક નિશ્ચિત હદ રેખાથી અલગ કરી શકાતા નથી. | $2.$ આવા મિશ્રણમાં મિશ્ર થયેલા ઘટકોને એક નિશ્ચિત હદ રેખાથી અલગ કરી શકાય છે. |
| $3.$ તેમના ઘટક કણોને અલગ કરવા માટે ચોક્કસ પદ્ધતિની જરૂર પડે છે. | $3.$ તેમના ઘટક કણોને સરળતાથી અલગ કરી શકાય છે. |
| $4.$ દા.ત., પાણીમાં મીઠાનું દ્રાવણ | $4.$ દા.ત., મીઠું અને લોખંડના વહેરનું મિશ્રણ |
Similar Questions
નીચેના પૈકી કયા પદાર્થોને શુદ્ધ પદાર્થોના સમૂહમાં મૂકી શકાય ?
$(a)$ બરફ $(b)$ દૂધ $(c)$ લોખંડ $(d)$ હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડ
$(e)$ કૅલ્શિયમ ઑક્સાઇડ $(f)$ મરક્યુરી (પારો) $(g)$ ઈટ $(h)$ લાકડું $(i)$ હવા
નીચેના પૈકી કયા પદાર્થોને શુદ્ધ પદાર્થોના સમૂહમાં મૂકી શકાય ?
$(a)$ બરફ $(b)$ દૂધ $(c)$ લોખંડ $(d)$ હાઇડ્રોક્લોરિક ઍસિડ
$(e)$ કૅલ્શિયમ ઑક્સાઇડ $(f)$ મરક્યુરી (પારો) $(g)$ ઈટ $(h)$ લાકડું $(i)$ હવા
પ્રજ્ઞા ચાર જુદા-જુદા પદાર્થોની જુદાં-જુદાં તાપમાને દ્રાવ્યતા ચકાસે છે અને નીચે દર્શાવેલા આંકડા એકત્ર કરે છે. ($100$ ગ્રામ પાણીમાં દ્રાવ્ય થયેલ પદાર્થનું વજન કે જે દ્રાવણને સંતૃપ્ત બનાવવા માટે પર્યાપ્ત છે, તે નીચે દર્શાવેલ કોષ્ટકમાં આપેલ છે) :
ઓગાળેલ પદાર્થ
તાપમાન $K$
$283$
$293$
$313$
$333$
$353$
પોટેશિયમ નાઇટ્રેટ
$21$
$32$
$62$
$106$
$167$
સોડિયમ ક્લોરાઇડ
$36$
$36$
$36$
$37$
$37$
પોટૅશિયમ ક્લોરાઇડ
$35$
$35$
$40$
$46$
$54$
એમોનિયમ ક્લોરાઇડ
$24$
$37$
$41$
$55$
$66$
$(a)$ $313\, K$ તાપમાને $50$ ગ્રામ પાણીમાં પોટેશિયમ નાઇટ્રેટનું સંતૃપ્ત દ્રાવણ બનાવવા માટે પોટૅશિયમ નાઇટ્રેટનું કેટલું દળ જોઈએ ?
$(b)$ પ્રજ્ઞા $353\, K$ તાપમાને પોટૅશિયમ ક્લોરાઇડનું સંતૃપ્ત દ્રાવણ બનાવે છે અને તેને ઓરડાનાં તાપમાને ઠંડું પડવા મૂકે છે. જેમ દ્રાવણ ઠંડું પડશે તેમ તેનું અવલોકન શું હશે ? સમજાવો.
પ્રજ્ઞા ચાર જુદા-જુદા પદાર્થોની જુદાં-જુદાં તાપમાને દ્રાવ્યતા ચકાસે છે અને નીચે દર્શાવેલા આંકડા એકત્ર કરે છે. ($100$ ગ્રામ પાણીમાં દ્રાવ્ય થયેલ પદાર્થનું વજન કે જે દ્રાવણને સંતૃપ્ત બનાવવા માટે પર્યાપ્ત છે, તે નીચે દર્શાવેલ કોષ્ટકમાં આપેલ છે) :
| ઓગાળેલ પદાર્થ | તાપમાન $K$ | ||||
| $283$ | $293$ | $313$ | $333$ | $353$ | |
| પોટેશિયમ નાઇટ્રેટ | $21$ | $32$ | $62$ | $106$ | $167$ |
| સોડિયમ ક્લોરાઇડ | $36$ | $36$ | $36$ | $37$ | $37$ |
| પોટૅશિયમ ક્લોરાઇડ | $35$ | $35$ | $40$ | $46$ | $54$ |
| એમોનિયમ ક્લોરાઇડ | $24$ | $37$ | $41$ | $55$ | $66$ |
$(a)$ $313\, K$ તાપમાને $50$ ગ્રામ પાણીમાં પોટેશિયમ નાઇટ્રેટનું સંતૃપ્ત દ્રાવણ બનાવવા માટે પોટૅશિયમ નાઇટ્રેટનું કેટલું દળ જોઈએ ?
$(b)$ પ્રજ્ઞા $353\, K$ તાપમાને પોટૅશિયમ ક્લોરાઇડનું સંતૃપ્ત દ્રાવણ બનાવે છે અને તેને ઓરડાનાં તાપમાને ઠંડું પડવા મૂકે છે. જેમ દ્રાવણ ઠંડું પડશે તેમ તેનું અવલોકન શું હશે ? સમજાવો.
નીચેના શબ્દો ઉદાહરણ સહિત સમજાવો :
$(a)$ કલિલ
$(b)$ નિલંબન
નીચેના શબ્દો ઉદાહરણ સહિત સમજાવો :
$(a)$ કલિલ
$(b)$ નિલંબન
નીચેના પદાર્થોનું અલગીકરણ કરવા માટે તમે કઈ અલગીકરણ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરશો ?
$(a)$ સોડિયમ ક્લોરાઇડને સોડિયમ ક્લોરાઇડના પાણીમાં બનાવેલા દ્રાવણમાંથી
$(b)$ એમોનિયમ ક્લોરાઇડને સોડિયમ ક્લોરાઇડ અને એમોનિયમ ક્લોરાઇડનાં મિશ્રણમાંથી
$(c)$ ધાતુના નાના કણો (ટુકડા)ને મોટરકારના એન્જિન-ઑઇલમાંથી
$(d)$ જુદા-જુદા રંગીન કણોને ફૂલની પાંખડીઓના અર્કમાંથી
$(e)$ માખણને દહીંમાંથી
નીચેના પદાર્થોનું અલગીકરણ કરવા માટે તમે કઈ અલગીકરણ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરશો ?
$(a)$ સોડિયમ ક્લોરાઇડને સોડિયમ ક્લોરાઇડના પાણીમાં બનાવેલા દ્રાવણમાંથી
$(b)$ એમોનિયમ ક્લોરાઇડને સોડિયમ ક્લોરાઇડ અને એમોનિયમ ક્લોરાઇડનાં મિશ્રણમાંથી
$(c)$ ધાતુના નાના કણો (ટુકડા)ને મોટરકારના એન્જિન-ઑઇલમાંથી
$(d)$ જુદા-જુદા રંગીન કણોને ફૂલની પાંખડીઓના અર્કમાંથી
$(e)$ માખણને દહીંમાંથી
ચા બનાવવા માટે તમે કયાં-કયાં પગલાં લેશો ? દ્રાવણ, દ્રાવક, દ્રાવ્ય, ઓગળવું, સુદ્રાવ્ય, અદ્રાવ્ય, ગાળણ અને અવશેષ જેવા શબ્દોનો ઉપયોગ કરો.
ચા બનાવવા માટે તમે કયાં-કયાં પગલાં લેશો ? દ્રાવણ, દ્રાવક, દ્રાવ્ય, ઓગળવું, સુદ્રાવ્ય, અદ્રાવ્ય, ગાળણ અને અવશેષ જેવા શબ્દોનો ઉપયોગ કરો.