મનુષ્યમાં કયા પ્રકારનું લિંગ નિશ્ચયન જોવા મળે છે ? સમજાવો.
મનુષ્યમાં $23$ જોડી રંગસૂત્રો હોય છે તે પૈકીની $22$ જોડ દૈહિક રંગસૂત્રો (Autosomes) ધરાવે છે. તે સ્ત્રી તથા પુરુષમાં સમાન હોય છે.
સ્ત્રીમાં $23$મી જોડી બે એકસરખા $X$ રંગસૂત્રો ધરાવે છે. પુરુષમાં $23$મી જોડીનું એક રંગસૂત્ર $X$ અને તેનું સયુગ્મી રંગસૂત્ર $Y$ હોય છે જે કદમાં નાનું હોય છે.
સીમાં અંડકોષો એક જ પ્રકારના હોય છે. દરેક અંડકોષ $22$ દૈહિક રંગસૂત્રો અને એક $X$ લિંગી રંગસૂત્ર ધરાવે છે.
પુરુષમાં શુક્રકોષો બે પ્રકારના હોય છે. કુલ પૈકીના અડધા શુક્રકોષો $22$ દૈહિક રંગસૂત્રો અને એક $X$ લિંગી રંગસૂત્ર, જયારે બાકીના અડધા શુક્રકોષો $22$ દૈહિક રંગસૂત્રો અને એક $Y$ રંગસૂત્ર ધરાવે છે.
શિશુ પુત્ર $/$ પુત્રી થશે તેનો આધાર શુક્રકોષ પર રહેલ છે. જે અંડકોષને ફલિત કરે છે.
આથી સ્પષ્ટ છે કે શિશુનું લિંગ નિશ્ચયન શુક્રકોષની આનુવંશિક સંરચના દ્વારા જ નક્કી થાય છે. તેમજ પ્રત્યેક ગર્ભાવસ્થામાં શિશુ નર $/$ માદા તરીકે વિકસવાની સંભાવના $50\, \%$ જેટલી ધરાવે છે.
કિટકોમાં ક્યા પ્રકારે લીંગ નિશ્ચયનની ક્રિયાવિધિ જોવા મળે છે?
મધમાખીની બાબતમાં સાચું ક્યું છે?
તફાવત આપો : એકીય પ્રક્રિયા અને દ્વિકીય પ્રક્રિયા
લિંગી રંગસૂત્રના સંદર્ભે બે ભિન્ન પ્રકારનાં જન્યુઓ શેનાં દ્વાર ઉત્પન્ન થાય છે ?
કોનામાં નરમાં વિષમયુગ્મતા જોવા મળતી નથી?