સંક્રાંતિ તત્ત્વોની કઠિનતા અને ગલનબિંદુ વિશે લખો.
કઠિનતા : $Zn, Cd, Hg$ ના અપવાદ સિવાય બાકીનાં સંક્રાંતિ તત્ત્વો અત્યંત કઠણ છે. પણા તેઓ નીચી બાષ્પશીલતા ધરાવે છે.
ગલનબિંદુ અને ઉત્કલનબિંદુ : સંક્રાતિ તત્ત્વોનાં ગલન અને ઉત્કલનબિંદુ ઊંચા હોય છે. (જુઓ આકૃતિ)
સંક્રાંતિ તત્ત્વોનાં ગલનબિંદુ ઊંચા છે, કારણ કે આ તત્ત્વોના આંતરપરમાણવીય ધાત્વીય બંધનમાં ns ઈલેક્ટ્રોન ઉપરાંત ઉપાંતિમ (અંદરના) $(n-1) d$ કક્ષકોના વધારે ઈલેક્ટ્રોનની સહભાગીતા છે.
સંક્રાંતિ તત્ત્વોની ત્રણેય હરેળમાં $d^{5}$ ઈલેક્ટ્રોનીય રચના સુધી ઈલેક્ટ્રોન વધે તેમ ગલનબિંદુ વધતાં જાય છે. (અપવાદ Tc, Mn) અને દરેક શ્રેણીમાં $d^{5}$ ઈલેક્ટ્રૉનની રચના પર મહત્તમ છે. ત્યારબાદ ( $d^{5}$ બાદ) પરમાણ્વીય ક્રમાંક વધે તેમ ગલનબિંદુ નિયમિત રીતે ઘટે છે.
$Cr $ ની ઇલેકટ્રોન રચના નીચેના પૈકી કઇ છે
$(i) La (OH)_3 $ એ લેન્થેનાઈડના હાઈડ્રોક્સાઈડના પૈકી સૌથી ઓછી બેઝિકતા ધરાવે છે. $(ii) Zr^{4+}$ અને $Hf^{4+}$ લગભગ સમાન આયનિક ત્રિજ્યા ધરાવે છે. $(iii) Ce^{4+}$ એ ઓક્સિડેશનકર્તા તરીકે વર્તીં શકે છે. ઉપર્યૂક્ત વિધાનો પૈકી સાચાં વિધાનો કયાં છે?
ધાતુના આયન $M^{x+}$ $(Z = 24)$ ની સંયોજનમાં બોન મેગ્નેટન્સનો સ્પિન ફક્ત ચુંબકીય ક્ષણ છે સંયોજન માં અબંધકારક ઇલેક્ટ્રોન ની સંખ્યા કેટલી હશે ?
$Cu(z = 29)$ માટે નીચે પૈકી કયું વિધાન સત્ય છે ?
જ્યારે પરમાણ્વીય કક્ષકોમાં ઇલેક્ટ્રોન ભરાય ત્યારે $3d$ કક્ષકના પહેલાં $4s$ કક્ષક ભરાય છે પણ પરમાણુઓના આયનીકરણમાં આનાથી વિરુદ્ધ બને (થાય) છે. સમજાવો, શાથી ?