એક પદાર્થ પર ત્રણ બળો $\vec {F_1}$, $\vec {F_2}$ અને $\vec {F_3}$ લાગે છે. આ બધા બળો પદાર્થ પરના એક જ બિંદુ $P$ પર લાગે છે તેથી પદાર્થ અચળ ઝડપથી ગતિ કરતો દેખાય છે.

$(a)$ બતાવો કે બળો સમતલીય છે.

$(b)$ બતાવો કે આ ત્રણ બળોના લીધે પદાર્થ પરના કોઈ પણ બિંદુએ લાગતું ટોર્ક શૂન્ય છે.

Vedclass pdf generator app on play store
Vedclass iOS app on app store

પદાર્થ અચળ સડપથી ગતિ કરે છે તેથી પ્રવેગ $a=0$ તેથી તેના પરનું પરિણામી બળ શૂન્ય

$\therefore \overrightarrow{ F }_{1}+\overrightarrow{ F }_{2}+\overrightarrow{ F }_{3}=0$

$(a)$ આકૃતિમાં ત્રણેય બળોને $P$ બિંદુ પર લાગતાં બતાવ્યા છે. જે $\vec{F}_{1}$ અને $\vec{F}_{2}$ બળો સમતલ $A$ માં હોય તો તેમનું પરિણામી બળ $\left(\vec{F}_{1}+\vec{F}_{2}\right)$ પણ સમતલ $A$ માં જ હોય અને $\vec{F}_{3}=-\left(\vec{F}_{1}+\vec{F}_{2}\right)$ મળે અને $\vec{F}_{1}+\vec{F}_{2}$ જો $A$ સમતલમાં હોય તો $\vec{F}_{3}$ પણ સમતલ $A$ भાં $\gamma$ હોય.

આમ $\vec{F}_{1}, \vec{F}_{2}$ અને $\vec{F}_{3}$ પણ સમતલમાં હોવાથી સમતલીય છે.

$(b)$ $\vec{F}_{1}, \vec{F}_{2}$ અને $\vec{F}_{3}$ બધાં એક જ બિંદુ $P$ માંથી પસાર થાય છે તેથી $P$ બિદુને અનુલક્ષીને આ ત્રણેય બળોના લીધે લાગતું ટોર્ક શૂન્ય થાય.

પદાર્થ પરનું બિંદુ $O$ લઈએ તો $O$ બિદુને અનુલક્ષીને ટોર્ક

$\tau=\overrightarrow{ OP } \times\left(\overrightarrow{ F }_{1}+\overrightarrow{ F }_{2}+\overrightarrow{ F }_{3}\right)$

પણ $\vec{F}_{1}+\vec{F}_{2}+\vec{F}_{3}=0$ હોવાથી

$\vec{\tau} =\overrightarrow{ OP } \times 0$

$\therefore \quad \vec{\tau} =0$ 

886-s189

Similar Questions

પદાર્થ સ્થિર હોય ત્યારે .....

  • [AIIMS 2005]

સમક્ષિતિજ ગતિ કરતા ખોખાની અંદર, અવલોકનકાર જોવે છે કે એક પદાર્થને સૂવાળા આડા ટેબલ પર મૂકીને છોડવામાં આવે તો તે $10\,m / s ^2$ ના પ્રવેગથી ગતિ કરે છે. જો આ ખોખામાં $1\,kg$ પદાર્થ હલકી દોરી દ્વારા લટકાવવામાં આવે, તો સંતુલન અવસ્થામાં દોરીમાં તણાવ (અવલોકનકારની દષ્ટિએ) $g =10\,m / s ^2 \ldots \ldots \ldots \ldots\,N$

આકૃતિમાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે એક ડાયનામોમીટર $D$ ને $6 \,kg$ અને $4 \,kg$ ઘળનાં બે બ્લોક્સ સાથે જોડેલ છે. ડાયનામોમીટરનું વાંચન .......... $N$ છે.

આપેલ તંત્ર માટે ખૂણો ${\theta _2}$ કેટલો થશે .

આપેલ તંત્ર માટે સમક્ષિતિજ દોરીમાં તણાવ $T_1 \,\,kg-wt$ માં કેટલો થાય?