આંતરાલીય સંયોજનો એટલે શું ? તેમના ઉદાહરણો અને લાક્ષણિકતાઓ આપો.

જ્યારે સંક્રાંતિ ધાતુઓના સ્ફટિક લેટિસમાં અંદરના ભાગમાં નાના પરમાણુઓ જેવા કે $H, C$ કે $N$ ગોઠવાય છે, ત્યારે બનતાં સંયોજનોને આંતરાલીય સંયોજનો કહે છે. ઉદા. $TiC, Mn _{4} N , Fe _{3} H , VH _{0.56}, TiH _{1.7}$ વગેરે.

સામાન્ય રીતે આંતરાલીય સંયોજનો બિનતત્ત્વયોગમિતિય હોય છે અને તેઓ આયનીય કે સહસંયોજક હોતાં નથી. આંતરાલીય સંયોજનોનાં સૂત્રો ધાતુની સામાન્ય ઑક્સિડેશન અવસ્થા દર્શાવતા નથી.

આંતરાલીય સંયોજનોની ભૌતિક અને રાસાયણિક લાક્ષણિકતતઓ :

$(i)$ તેમનાં ગલનબિંદુ ઊંંચાં હોય છે, જે તેમની શુદ્ધ ધાતુનાં ગલનબિંદુના કરતાં પણ વધારે ઊંચાં હોય છે.

$(ii)$ આંતરાલીય સંયોજનો વધુ સખત હોય છે. કેટલાક બોરાઈડ સંયોજનો કઠિનતામાં હીરા જેવા હોય છે.

$(iii)$ આંતરાલીય સંયોજનો ધાત્વીય વાહક્તા જાળવી રાખે છે.

$(iv)$ આંતરાલીય સંયોજનો રાસાયણિક રીતે નિષ્ક્રિય હોય છે.