સુકોષકેન્દ્રીમાં પ્રત્યાંકનની પ્રક્રિયા વર્ણવો.
સુકોષકેન્દ્રીમાં પ્રત્યાંકન પ્રક્રિયામાં જટિલતા જોવા મળે છે.
$(i)$ કોષકેન્દ્રમાં ત્રણ પ્રકારના $RNA$ પોલિમરેઝ જોવા મળે છે. $RNA$ પોલીમરેઝ $I\, r-RNA, (28s, 18s$ અને $5.8s)$નું પ્રયાંકન કરે છે.$RNA$ પોલિમરેઝ$-III t-RNA, 5\, Sr-RNA$ અને $Sn-RNAs$ (small nuclear $RNAs$) ના પ્રત્યાંકન માટે જવાબદાર છે.$RNA$ પોલિમરેઝ $II\, m-RNA$ના પૂર્વ સ્વરૂપ હીટરોજીનસ ન્યુક્લિઅર $RNA (hn-RNA)$નું પ્રત્યાંકન કરે છે.
$(ii)$ પ્રાથમિક પ્રત્યાંકન એક્સોન અને ઇન્ટ્રૉન્સ બંને ધરાવે છે તે બિનકાર્યકારી હોય છે. તે સ્પ્લિસિંગ (Splicing) પ્રક્રિયામાંથી પસાર થાય છે ત્યારે તેમાંથી ઇન્ટ્રૉન્સ દૂર થાય છે અને એક્સોન એક નિશ્ચિત ક્રમમાં એકબીજા સાથે જોડાઈ જાય છે. $hnRNA$ કેપિંગ (capping) અને ટેઇલિંગ (talling) માંથી પસાર થાય છે. કેપિંગમાં એક વિલક્ષણ ન્યુક્લિઓટાઇડ મિથાઇલ ગ્વાનોસિન ટ્રાયફફેટ $hnRNA$ ના $5'$ છેડા પર જોડાય છે. ટેઇલિંગમાં એડિનાઇલેટેડ સમૂહ $(200-300)$ સ્વતંત્ર રીતે ટેબ્લેટના $3'$ છેડા પર ઉમેરાય છે.
પૂર્ણ સંસાધિત $hn\,RNA$ ને હવે $m-RNA$ કહે છે જે ભાષાંતરણ માટે કોષકેન્દ્રમાંથી સ્થળાંતરણ પામે છે.
$DNA -CTGATAGC$ ની ટેમ્પલેટ શૃંખલાનું પ્રત્યાંકન $RNA$ ઉપર . . થાય છે.
રિબોઝોમ નામની અંગિકાઓમાં જોવા મળતો $RNA :$
સુકોષકેન્દ્રિના કોષમાં અનુક્રમે કેટલા પ્રકારના $RNA$ અને $RNA$ પોલિમરેઝ જોવા મળે છે ?
$hnRNA$ માટે સુસંગત વિકલ્પ પસંદ કરો.
$m-RNA$ નું સંશ્લેષણ કઈ રચના દ્વારા થાય છે ?